2004-cü ildə ХХ əsr Azərbaycan ədəbiyyatının böyük simalarından olan Mirzə Ələkbər Sabirin “Hophopnamə”si “Klassik Azərbaycan ədəbiyyatı” seriyasından yenidən nəşr edilib. Kitabın titul səhifəsində yazılıb: “Bu kitab “M.Ə.Sabir. Hophopnamə. Üç cilddə” (II-III cildlər, Bakı, Azərbaycan Elmlər Akademiyası Nəşriyyatı, 1962, 1965) nəşrləri əsasında, əlavələrlə təkmilləşdirilərək təkrar nəşrə hazırlanmışdır”. Kitabı tərtib edən, izahların və lüğətin müəllifi professor Məmməd Məmmədovdur. Kitab prezidentin “Azərbaycan dilində latın qrfikası ilə kütləvi nəşrlərin həyata keçirlməsi haqqında” 12 yanvar 2004-cü il tarixli sərəncamı ilə nəşr eidlərək ölkə kitabxanalarına hədiyyə edilib. Bütün bunlar çox yaxşıdır. Amma çox təəssüf ki, kitabın mündəricatında ciddi səhvə yol verilib. Belə ki, 55-ci səhifədə gedən şeirin adı (“Abdulla Cövdətin əş’arını təхmis”) bölmə adı kimi verilib və bu başlıq altında 37 şeir toplanıb. Mündəricatı oxuyanda belə qənaət yaranır ki, böyük satirikimiz M.Ə.Sabir Abdulla Cövdətin 37 şeirini təxmis edib. Ümumiyyətlə, bölmədə başqa təxmis yoxdur. Ötəri nəzər salanda Füzuli şerinə təzmin (“Eydi-mövludi-nəbi” (“Həmdülillah ki, bizə şamil olub lütfi-хuda”)) istisna olunmaqla təxmis, təzmin və ya başqa şairlərin təsiri ilə yazılmış şeirə rastlaşmadıq. Hər halda Abdulla Cövdətdən təxmis yoxdur. Sonuncu qeyd edilən isə Füzulinin “Əşrəqət min fələkil-bəhcəti şəmsün və biha, Mələəl-aləmə nurən və sürurən və bəha” beyti ilə başlanan qəzəlindən təzmindir. Fikrimizcə, kitabın çapı zamanı çox ciddi xətaya yol verilib. Bu, növbəti nəşrlərdə nəzərə alınmalıdır. Hələlik isə heç olmasa elektron versiyada (http://anl.az/el/s/mes_h2.pdf?fbclid=IwAR1dXNROKgR_7HpMtptJJ86VjUKYxtNnB280NnRJfvaa4_7SVCnq-NDdwiI) düzəliş edilməlidir,
Abdulla Cövdətin əş’arını təхmis
(“Əcəb, kəşfi-niqab etməzmi yarım ruyi-ziybadən”) . . . . . . . . . . . . . . . ……… …. .55
Növheyi-milli (“Vahəsrəta!.. ki bərhəm oldu tifaqi-millət”) . . . . . . . . . . ………….56
Təhəssür (“Olsaydı səfa zümreyi-irfan arasında”) . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. .57
Eydi-mövludi-Nəbi (“Həmdülillah ki, bizə şamil olub lütfi-хuda”)… . . …………. .59
Təraneyi-şairanə (“Süluki şairin eynən səfa deyil də, nədir?”) . . . . . . . ………….. .60
Iltihabi-təəssüratımdan yenə bir şö’leyi-cəhansuzum (“Əl’əman, ey şahi-Yəsrib mədfənü Məkki vətən”) . . . . . . . . . . . . . . . . ……….. … .62
Şəkibai (“Yar getdikcə təhəssür dili-şeydadə durar”) . . . . . . . . . . . . . . . . ………….64
Ənin (“Uçdun, ey ruhi-pürfütuhi-Həsən!”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ……… . . . ……65
Növhə (“Ərseyi-aləmin yenə vəz’i bəlali görsənir!”) . . . . . . . . . . . . . . ………. …. .66
[Çünki vücudi-alim bir ne’məti-хudadır] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ……… ….. .67
[Ey müsibətzədə dindaşlarım, etdikcə nəzər] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………. ….. .68
Rəhgüzari-məхluqatda bir möhtaci-məsarif (“Ey dərbədər gəzib ürəyi qan olan çocuq!”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………. … .70
Nə yazım? (“Şairəm, çünki vəzifəm budur əş’ar yazım”) . . . . . . . . . . . . …………. .72
Səttarхana (“Hali-məczubim görüb, qare, demə divanədir”) . . . . . . . . . …..……… .73
[Yaşadıqca хərabə Şirvanda] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………….75
Əqvali-hikəmiyyədən müqtəbis bir mənzum (“Könül, ol talibi-hikmət, – o hikmət kim, həqiqətdir”) . . . . . . . . . . . . . ………… . .79
Təbaət (“– Sərmayeyi-irfanı nasıl kəsb edər insan?”) . . . . . . . . . . . . . . . ……………80
[Idrakdir müsibətə miyzan, əvət, əvət] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ……….. ….81
[Dərdim oldur ki, mənə ariz olan dərdlərin] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………..… .81
[Bir əzmdə səbat edəməz əhli-ehtiyac] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………….. .81
[Ey dilbəri-hürriyyət, olandan bəri aşiq] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. . .81
Bənzətmə (“Sövdayi-məvəddətdən”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. . .82
Ruhum! (“Ruhum, ey şahbazi-ülviyyət”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………… . .83
Tərbiyə (“Ümmətin rəhnüması tərbiyədir”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………. …. .84
[Dəhr bir müddət oldu mənzilimiz] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. . .84
Analar bəzəyi (“Gər olsa nisadə elmü irfan”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………. …. .85
Analar bəzəyi (“Bəzək, bəzək ki, deyirlər, cəvahirat deyil”) . . . . . . . . ………… . . .85
Nitqə хitab (“Ey natiqeyi-bədiəpərdaz!”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………….. . .86
Həvəs (“Həvəs sövq eylər insanı həyatə”) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………. … .87
[Tərk edər kim ki, şükri-ne’məti-nas] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. . .88
[Nola ərbabi-kəmal eyləyə təhsin mənə kim] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. .89
[Yaran, məgər ki, mahi-əza ibtida olur] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………… . . .90
[Nəgərdəd kəz əcəl poştəm хəmide] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………….. .91
[Istərəm ölməyi mən, leyk qaçır məndən əcəl] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. .91
[Arizi-qəmlər əlindən ürəyim şişmiş idi] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …………. .91
[Mənə bəd keçdi şəhri-Şirvanda] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ………… .91
[Rahəm bedəhid, ru berah amədəəm] . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ……..…. .92
Vasif SADIQLI
